Duchamp, το Σκάκι και η Avant-Garde
Πριν λίγες μέρες ολοκληρώθηκε στο ίδρυμα Joan Miro της Βαρκελώνης έκθεση αφιερωμένη στον Γάλλο καλλιτέχνη Henri-Robert-Marcel Duchamp. Το θέμα της έκθεσης φυσικά το σκάκι!
Dorothea Tanning, Chess Tournament at the Julien Levy Gallery, 6th January, 1945, collage with three photographs taken by Julien Levy.
Ο Μαρσέλ Ντυσάν αποτελεί μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες στην πρωτοπορία της τέχνης του 20ού αιώνα. Καλλιτέχνης και θεωρητικός, από τους εισηγητές του ντανταϊσμού, γεννήθηκε στην ακμή του συμβολισμού και παρέμεινε συμβολιστής σε όλη του τη ζωή. Θεωρήθηκε “ένας από τους πραγματικά ελεύθερους ανθρώπους αυτής της εποχής”, ο οποίος “μαζί με τον Καντίνσκι και τον Μοντριάν ετοίμασε το δρόμο για το μέλλον”.
Man Ray, Échiquier surréaliste (Surrealist Chessboard), 1934, collage of gelatin silver print.
Ο Ντυσάν ήταν από τους πρώτους που υποστήριξαν με πάθος πως το έργο τέχνης δεν στοχεύει μόνο στην ευαισθητοποίηση της όρασης και της νόησης.
Marcel Duchamp, La Partie d’échecs (The Chess Game), 1910, oil on canvas.
Τα πρώτα του έργα ζωγράφισε με τον τρόπο των ιμπρεσιονιστών, ενδιαφέρθηκε για τον φωβισμό, οδηγήθηκε στον κυβισμό. Η μη παραστατική τέχνη και ο φουτουρισμός διαμόρφωσαν την προσωπική του πορεία. Η αναγνώριση της τέχνης του ήρθε από την παρουσίαση έργων του στην Αμερική λίγο μετά την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα. Εκεί δημιούργησε μαζί με τον Φράνσις Πικαμπιά, τον Μαν Ραίη και άλλους, την ομάδα των ντανταϊστών της Νέας Υόρκης.
René Magritte, Le Géant (The Giant), 1937, argentic photograph.
Muriel Streeter, The Chess Queens, 1944, oil on canvas
Mercè Rodoreda, Untitled (Composition IX), 1954, gouache on paper.
![Sonia Delaunay, Les Robes simultanées (Trois femmes, formes et couleurs) (Simultaneous Dresses [Three Women, Forms, Colors]), 1925, oil on canvas.](http://chess-samos.gr/wp-content/uploads/2017/03/12-16_PaaE_Endgame_8-810x1024.jpg)
Sonia Delaunay, Les Robes simultanées (Trois femmes, formes et couleurs) (Simultaneous Dresses [Three Women, Forms, Colors]), 1925, oil on canvas.
Michel Aubry, L’Échiquier (The Chessboard), 2000, painted wood, two reeds
![Josef Hartwig, Bauhaus-Schachspiel (Modell I) (Bauhaus Chess Set [Model I]), 2007, re-edition of the original chess set from 1923.](http://chess-samos.gr/wp-content/uploads/2017/03/12-16_PaaE_Endgame_6.jpg)
Josef Hartwig, Bauhaus-Schachspiel (Modell I) (Bauhaus Chess Set [Model I]), 2007, re-edition of the original chess set from 1923.
Jean Metzinger, Le Soldat à la partie d’échecs (Soldier at a Game of Chess), ca. 1915–16, oil on canvas.
“Τώρα είμαι ικανοποιημένος απλά παίζοντας.
Είμαι ακόμα θύμα του σκακιού. Έχει όλη την ομορφιά της τέχνης – και πολύ
περισσότερο. Δεν μπορεί να εμπορευματοποιηθεί. Το σκάκι είναι πολύ πιο αγνό από την τέχνη στην
κοινωνική του θέση. Τα πιόνια είναι το αλφάβητο που
διαμορφώνει τις σκέψεις.Και αυτές οι σκέψεις, αν και αποδίδονται οπτικά πάνω στην σκακιέρα, εκφράζουν την ομορφιά τους αφηρημένα, σαν ένα
ποίημα. […] Έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι, ενώ όλοι οι καλλιτέχνες
δεν είναι σκακιστές, όλοι οι σκακιστές είναι καλλιτέχνες”.
–Marcel Duchamp.
Installation view of “Endgame: Duchamp, Chess and the Avant-Garde,” 2016, at the Fundació Joan Miró.
Installation view of “Endgame: Duchamp, Chess and the Avant-Garde,” 2016, at the Fundació Joan Miró.
Installation view of “Endgame: Duchamp, Chess and the Avant-Garde,” 2016, at the Fundació Joan Miró.
Installation view of “Endgame: Duchamp, Chess and the Avant-Garde,” 2016, at the Fundació Joan Miró.
