Η σημασία διάδοσης του «ευ αγωνίζεσθαι» στην εποχή του διαδικτύου  

Η εξάπλωση της πανδημίας στις μέρες μας έφερε στο προσκήνιο την ανάγκη να τονίσουμε και πάλι τη σημασία του «ευ αγωνίζεσθαι» στο άθλημα μας.

Το σκάκι παιζόταν δι’ αλληλογραφίας από τα 1800, όμως η εξάπλωση του διαδικτύου – πόσο μάλλον τις μέρες που παραμένουμε στα σπίτια μας – έχει βοηθήσει στη τεράστια ανάπτυξη του αθλήματος και στη διοργάνωση αμέτρητων τουρνουά για όλα τα επίπεδα σκακιστών. Χαρακτηριστικό είναι ότι αποκτήσαμε τη δυνατότητα να αναμετρηθούμε ακόμα και με κορυφαίους GM, που υπό κανονικές συνθήκες ούτε καν το φανταζόμασταν. Πολλοί Σύλλογοι καθημερινά διοργανώνουν blitz, rapid και simultaneous events για χάρη των μικρών και μεγάλων σκακιστών.

Εκεί που εμείς θέλουμε να επικεντρωθούμε είναι οι μικροί σκακιστές μας. Κάποιοι διοργανωτές κλασικών τουρνουά λένε “Αν ένα παιδί έχει αποφασίσει να κλέψει, θα κλέψει”. Το ερώτημα δεν είναι πόσο εξελιγμένες πρέπει να γίνουν οι τεχνικες anti-cheating σε κλασσικά και Online διοργανώσεις αλλά γιατί τα παιδιά αισθάνονται την ανάγκη να το κάνουν.

Το 1972 – στη σημαντικότερη ίσως συνάντηση όλων των εποχών – Spassky – Fischer και συγκεκριμένα στο 6ο παιχνίδι είχαμε μια ιδιαίτερη σκηνή στον χώρο μας. Με την ολοκλήρωση της παρτίδας και ενώ ο κόσμος σηκώνεται και καταχειροκροτει τον Αμερικάνο, ο Ρώσος αντίπαλος κάνει και αυτός το ίδιο! Όπως όλοι ξέρουμε ο Fischer κέρδισε τον τίτλο, όμως ο Spassky είχε κάνει την κορυφαία κίνηση!

Το 1978 ο Korchnoi κατηγόρησε τον Karpov ότι έκλεβε μέ ένα…γιαούρτι! Συγκεκριμένα έλεγε ότι η ομάδα του Karpov έστελνε κατά τη διάρκεια του αγώνα ένα γιαούρτι μύρτιλο την στιγμή που η θέση ήταν κρισιμη και που υπήρχε κίνηση νίκης! Ο διοργανωτής το αντιμετώπισε σερβίροντας γιαούρτι και στους δύο την ίδια χρονική στιγμή!Τα τελευταία χρόνια και με την πρόοδο των ηλεκτρονικών συσκευών το πρόβλημα προχώρησε. Το 2013 ο νεαρός Βούλγαρος Ibanov πιάστηκε με συσκευή που δεχόταν σήματα από εξωτερικό συνεργάτη. Το 2015 ο Γεωργιανός Nigalidze αποκλείστηκε δια βίου και του αφαιρέθηκε ο τίτλος του GM.

Η FIDE έχει κάνει πολλά βήματα αλλά ακόμα υπάρχει περιθώριο βελτίωσης. Η αλήθεια είναι στο κορυφαίο επίπεδο (Τοp-50 και super Gms) δεν υπάρχει τόσο μεγάλος κίνδυνος καθώς διακυβεύονται πάρα πολλά εκτός από την φήμη.Το θέμα όμως είναι δεν είναι τι συμβαίνει σε αυτά τα τουρνουά αλλά σε αυτά των Συλλόγων μας που είναι η βάση του αθλήματος και στηρίζεται στην αγνή αγάπη του ερασιτέχνη σκακιστή για το άθλημα.

Η πρόοδος των υπολογιστικών μηχανών μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε τεράστια υπολογιστική βοήθεια κυριολεκτικά στα χέρια μας (κινητά, pc,tablets).

Η ιδέα της νίκης απέναντι σε ένα GMή η νίκη σε τουρνουά με χρηματικό έπαθλο είναι ιδιαίτερα δελεαστική και η επανάληψη της εθιστική.

Τι αγαπάμε λοιπόν περισσότερο; Την νίκη; Η΄το ίδιο το Σκάκι;

Τα κορυφαία site, όπως το chess.com και το lichess.org προκειμενου να διατηρήσουν την αξιοπιστία τους έχουν όμως αναπτύξει αλγόριθμους για anti cheating. Στην προσπάθεια μας να ανακαλύψουμε τα κριτήρια, βρεθήκαμε απέναντι σε παίκτες που έχουν “πιαστεί’ από το σύστημα και που προσπαθούν να αποδείξουν ότι αυτό άδικα συνέβη. Μην γελιόμαστε όμως. Δεν υπάρχουν άνθρωποι που απλά θέλουν να μας αποκλείσουν για μη σοβαρούς λόγους.

Υπάρχει διαδικασία pre-screening πριν φτάσει μια υπόθεση σε ερευνητή. Ο αλγόριθμος μελετά όχι μόνο τις καλύτερες συνέχειες (βαριάντες) που προτείνουν οι κορυφαίες μηχανές αλλά και πόσες φορές αυτές έχουν παιχθεί όχι από ερασιτέχνες σκακιστές αλλά από κορυφαίους GM. Επίσης παρακολουθείται η πρόοδος ενός σκακιστή μέσα στο χρόνο. Πόσες φορές στη πραγματικότητα έχετε δει έναν ερασιτέχνη σε ένας μόλις μήνα να μπορεί να αντιμετωπίζει στα ίσια παίχτες με ELO > 2300; Η΄ πόσο εύκολο είναι ένας ερασιτέχνης να παίζει την καλύτερη συνέχεια επί 20 κινήσεις ; Οι παράμετροι και τα σημεία ελέγχου είναι πάρα πολλά και στο τέλος αυτής της διαδικασίας αξιολογούνται από ιδιαίτερα δυνατούς σκακιστές. Στο στήσιμο μάλιστα αυτών των μηχανισμών έχουν συμμετάσχει οι κορυφαίοι GM της εποχής μας.

Σκεφτείτε επίσης ότι όλο αυτό γίνεται γιατί πίσω από όλες αυτές τις πλατφόρμες έχουμε χιλιάδες συνδρομητές οι οποίοι αν δεν διατηρηθεί η αξιοπιστία, θα αναζητήσουν αλλού τις ίδιες υπηρεσίες.

Το σημαντικό όμως ερώτημα είναι γιατί φτάνουν τα παιδιά σε αυτό το σημείο;

Οι ποινές που λαμβάνουν δεν είναι αποτρεπτικές καθώς εύκολα μπορείς να ξανά δημιουργήσεις λογαριασμό και να αρχίσεις από την αρχή. Η απώλεια της φήμης στο απρόσωπο διαδίκτυο ίσως να μην σημαίνει πολλά, όμως τι γίνεται όταν συμβαίνει στην καθημερινή μας ζωή;

Το lichess μάλιστα κάνει κάτι διαφορετικό. Δεν σου κλείνει τον λογαριασμό αλλά σε βάζει να παίξεις μόνο με παίκτες που έχουν τον ίδιο χαρακτηρισμό!

Τι διδάσκουμε λοιπόν εμείς οι ίδιοι στα παιδιά μας; Να είναι ειλικρινή ή να επιτυγχάνουν το σκοπό τους με κάθε τρόπο και κόστος;Να παίζουν δίκαια ανεξαρτήτως αποτελέσματος ή όχι;

Ίσως πρέπει να επαινέσουμε λίγο παραπάνω την προσπάθεια (πχ μια παρτίδα όπου το παιδί αφιέρωσε αρκετό χρόνο σε κάθε κίνηση του) παρά στο αποτέλεσμα.

Πόσο μιλάμε στα παιδιά μας στο σχολείο για τους καλούς βαθμούς και όχι για την σημασία της γνώσης; Στο σκάκι, πόσο συχνά μιλάμε για το Εlo και πόσο για την σημασία της προπόνησης;

Οι προπονήσεις μας σήμερα γίνονται πολλές φορές με την βοήθεια μηχανών. Έχουμε εξηγήσει στους νεαρούς αθλητές ότι αυτό συμβαίνει για να εμβαθύνουμε στην ανάλυση ή θεωρούν ότι είναι απλά μέρος του αθλήματος;

Τα σκακιστικά τουρνουά – Online ή μη – έχουν φτιαχτεί για να μετράει ο καθένας τις σκακιστικές του δυνατότητες. Κλέβοντας μπορεί να έχουμε υψηλό βαθμό αξιολόγησης αλλά επί της ουσίας δεν είμαστε καλοί σκακιστές. Κλέβοντας όχι μόνο αδικούμε το αντίπαλο μας αλλά κυρίως αδικούμε τον εαυτό μας.

Η εξάπλωση των διαδικτυακών τουρνουά ήρθε για μείνει. Ειδικά για εμάς που έτσι και αλλιώς είμαστε απομακρυσμένοι από τα κύρια σκακιστικά δρώμενα είναι μιας πρώτη τάξεως ευκαιρία για να βελτιώσουμε το σκάκι μας και να γνωρίσουμε φίλους που αλλιώς δεν θα είχαμε την δυνατότητα.

Η εξάπλωση όμως του προβλήματος λειτουργεί αποτρεπτικά σε πολλούς από εμάς – που θα αφιερώσουμε μέρος από τον περιορισμένο χρόνο μας – να συμμετάσχουμε ή να διοργανώσουμε σχετικά events.

Μην ξεχνάμε ότι αγαπάμε το Σκάκι για την ιδιαίτερη σημασία που δίνει στο «ευ αγωνίζεσθαι»και για το πως οι ιδιαίτερες ικανότητες του Σκακιστή (ανεξαρτήτως επιπέδου) αντικατοπτρίζονται και μας βοηθούν στην καθημερινότητα μας.

Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω ότι ο Σύλλογος μας παρακολουθεί από κοντά όλους τους σκακιστές των ακαδημιών μας και τυχόν παραπτώματα θα τιμωρούνται με αποκλεισμό από όλες τις δραστηριότητες μας.